Ramię w ramię z Polakami walczyli też przeciw bolszewikom historyczni przeciwnicy Rzeczpospolitej. Tatarzy Krymscy już w maju 1919 r. zapewniali, że pragną być “wiecznym sojusznikiem Polski”, w rok później zwrócili się do Polski o przejęcie mandatu nad Krymem. Krok dalej postąpił Centralny Komitet Tatarów Polski, Litwy, Białorusi i Ukrainy, który zimą z 1919 na 1920 r. zaangażował się w tworzenie Pułku Tatarskiego Ułanów im. Mustafy Achmatowicza.[15] Dowódcą tej jednostki nawiązującej do tradycji XVII-wiecznych Lipków i Czeremisów został oficer tatarskiego pochodzenia – gen. Aleksander Romanowicz. W marcu 1920 r. zaczęto formować w Wilnie szwadron zapasowy pułku tatarskiego, składający się wyłącznie z polskich i rosyjskich muzułmanów. Szeregi pułku zasiliło też 232 muzułmanów kaukaskich – jeńców z armii rosyjskiej. W ten sposób muzułmanie zaczęli dominować w jednostce, co znalazło odbicie w jej charakterystycznym, “orientalnym” umundurowaniu.

Wśród konnych formacji, które poprzedzały główne siły polskie wkraczające 25 kwietnia na ziemie ukraińskie pod władzą sowiecką, znalazł się Pułk Tatarski w składzie 7. Brygady Kawalerii gen. Romanowicza. Brał on udział w walkach w rejonie Malina, wkroczył (jako pierwszy) do Kijowa, potem osłaniał odwrót pod Rotyczami, Stracholesiem, Suchołuczem, Midwinem, Djabłowiczami, Hornostajpolem, Gubinem, Złodziejówką, Bohdanami... Po bitwie pod Harbutowem w pułku pozostało jedynie 90 ludzi zdolnych do walki. W sierpniu Tatarzy bronili Płocka, jednak w następnym miesiącu jednostka została rozformowana – uzupełniania Polakami straciła swój etniczny charakter. Wspomnijmy tu o jeszcze jednej formacji – Dywizjonie Muzułmańskim pod komendą Azera, pułkownika Bohajedyna Emira Hassana Chursza; składał się on głównie z mieszkańców Kaukazu. Jednostki kaukaskie walczyły m.in. na Wileńszczyźnie i w obronie Zamościa.

Polskę wspierali przeciw bolszewikom również Rosjanie. Jeszcze w 1919 r. w Dywizji Podlaskiej gen. Listkowskiego pojawiła się Rosyjska Ochotnicza Drużyna Oficerska, nieco później Piński Batalion Ochotniczy. Udział Rosjan nabrał jednak rozpędu dopiero w 1920 r., gdy przedstawiciele demokratycznej opozycji rosyjskiej Sawinkow i Czajkowski przybyli do Warszawy. Zawrzeć mieli z Piłsudskim porozumienie: Rosja wyrzeka się granic z 1914 a Polska z 1772 r., o losie Litwy i Białorusi zadecyduje plebiscyt, Ukraina pozostanie suwerenna. W maju 1920 r. pod kierunkiem Sawinkowa w Warszawie postał Rosyjski Komitet Polityczny (Dymitr Fiłosofow, Aleksander Dickhof-Derenthal, potem też Bułak-Bałachowicz), który w lipcu zaczął tworzyć swoje oddziały pod nazwą Russkaja Narodnaja Dobrowolczeskaja Armia – Rosyjska Ludowa Armia Ochotnicza. Dowódcami RNDA byli kolejno gen. Glazenapp, potem gen. Boboszko, wreszcie gen. Peremykin. Po podpisaniu porozumienia pokojowego, Rosjanie postanowili przebić się do Wrangla, by tam kontynuować walkę. 12 października 3 rosyjskie dywizje (w sumie 8649 ludzi) przekraczają granicę, ale pod naciskiem Armii Czerwonej już w nocy 20/21 października wracają do Polski, gdzie zostają internowane. Sawinkow, choć jesienią 1921 r. musiał Polskę pod naciskiem Sowietów opuścić, nie żywił urazy. Pisał o polskiej pomocy: “żebrak pomógł rozbitkowi, nędzarz oddał koszulę nagiemu”.

Wyraźną odrębność zachowywali tu Kozacy Dońscy i Kubańscy, wśród których żywe były tendencje separatystyczne wobec Rosji. Przez cały okres trwania walk na polską stronę przechodziły duże grupy Kozaków z Armii Konnej Budionnego: 31 maja 3. brygada dońska, 20 czerwca 59. pułk orenburski, 20 lipca 1. pułk kubański, 18 sierpnia pułk im. Trockiego, 9 września pułk kozaków uralskich... Łącznie Polskę wsparło 6-7 tys. Kozaków. Uformowali oni kilka jednostek, z których największymi były brygada dońska esauła Aleksandra Salnikowa (900 ludzi) i Wolna Dywizja Kozacka esauła Wadima Jakowlewa (1500-1700 ludzi). Ich celem był wolny Don i Kubań (działały wówczas rządy tych kozackich republik), jednak rozejm przekreślił te dążenia. O ile oddział Salnikowa związał się wojskowo z rosyjską 3. armią Peremykina, o tyle Jakowlew wybrał sojusz z URL. Ostatecznie Kozacy podzielili los swych sojuszników.

Nie zapominajmy wreszcie o żołnierzach narodowości żydowskiej walczących w szeregach Wojska Polskiego. Nie chodzi tu wyłącznie o poborowych – Żydzi stanowili 10% ruchu strzeleckiego a 4-5% składu Legionów. Działający w II Rzeczpospolitej Związek Żydów Uczestników Walk o Niepodległość Polski liczył 6750 członków. Gdy do tego dodamy fakt, że w 1920 r. przedstawiciele mniejszości niemieckiej w Sejmie jednoznacznie opowiadali się po stronie Polski, jasnym stanie się, że wszystkie “dzieci Rzeczpospolitej” pospieszyły w jej obronie."

 

Чтобы помнили...Генерал-лейтенант Александр Павлович Родзянко

Анна Необердина      24-09-2011 12:56 (link)